Fatale tekenziekte (Babesiose) nu ook bij honden in Nederland
Naar aanleiding van berichten over een aantal fatale gevallen van Babesiosis bij honden in Nederland
in het jaar 2004, waarvan zeker is dat deze honden niet in het buitenland geweest zijn, is contact opgenomen met de afdeling Parasitologie van de Universiteit voor Kleine Gezelschapsdieren te Utrecht.
Men heeft bevestigd dat deze berichten op waarheid berusten.
In de omgeving van Den Haag is één hond overleden en zijn zes honden besmet, en in de omgeving van Arnhem zijn twee honden overleden.
De ziekte Babesiosis (of Piroplasmosis) wordt veroorzaakt door een eencellig diertje (protozo), ge-naamd Babesia canis. De bloedparasiet wordt overgedragen door een bepaalde tekensoort (Dermacentor Reticulatus), die in de tropen, subtropen en rond de Middellandse Zee algemeen voorkomen.
In Nederland kwamen ze slechts sporadisch voor. Dit is te vergelijken met malaria die door een bepaald soort mug wordt overgebracht.
Tot voor kort werd dan ook geadviseerd de honden preventief tegen deze ziekte te vaccineren, wanneer men van plan was de hond mee op vakantie te nemen naar landen in Zuid-Europa (Zuid-Frankrijk, Italië, Spanje enz), omdat onze honden geen natuurlijke afweer hebben tegen deze teken ziekte.
In Nederland zou de betreffende tekensoort niet kunnen overleven, vanwege de te lage temperaturen. Dit blijkt echter niet het geval.
In beschut struikgewas en in de verwarmde huizen en kennels heeft de teek het goed naar zijn zin.
Het is echter ook heel goed mogelijk, dat deze tekensoort zich heeft aangepast aan de omstandigheden in Nederland.
De symptomen van de ziekte:
De incubatietijd voor Babesia varieert van 1 tot 2 weken. Na besmetting kunnen de volgende verschijnselen (in het acute stadium) worden waargenomen:
· lusteloosheid
· gebrek aan eetlust
· hoge koorts
· rode urine
· versnelde pols en ademhaling.
Mocht uw hond bovenstaande symptomen vertonen, enige tijd nadat u een teek verwijderd heeft, neemt u dan direct contact op met uw dierenarts en vertel daarbij dat uw hond een teek heeft gehad.
De behandeling
Behandeling in een vroeg stadium geeft een goede kans op volledig herstel, hoewel de honden wel drager van de ziekte (kunnen) blijven.
Van de niet behandelde honden kan een aanzienlijk percentage overlijden.
Een teek die deze ziekte overdraagt, doet dit pas nadat hij een aantal uren vastgezogen heeft gezeten (20 tot 24 uur).
Wanneer Babesia geconstateerd wordt VOORDAT het de chronische vorm
heeft aangenomen bij volwassen honden en behandeld wordt met de juiste medicijnen, geneest de hond en is daarna mogelijk immuun voor de ziekte.
Pups dienen onmiddellijk behandeld te worden bij de eerste symptomen, anders is de besmetting fataal. Ook zijn zij na genezing mogelijk immuun.
Voorkomen
Er zijn in Nederland goed werkende middelen in de handel om de hond te beschermen tegen teken (tekenbanden, Frontline etc). Men kan de hond ook laten vaccineren. Deze vaccinatie is een half jaartot een jaar beschermend. Belangrijk is ook, dat men niet uitsluitend op deze middelen vertrouwt,
maar de hond na iedere wandeling controleert. Zeker na wandelingen waarbij de hond door kreupelhout heeft kunnen lopen, maar ook in hoog gras en onkruid kunnen teken op de loer liggen.
Gebruik voor het verwijderen van een teek een goede tekentang. Een andere manier is de huid direct om de teek strak te houden en met de wijsvinger tegen de klok in over het lijf van de teek draaiend te wrijven, niet trekken. De teek zal na ongeveer een minuut wrijven spontaan loslaten, met kop en al.
Niet doen
Het gebruik van alcohol, aceton of iets dergelijks om de teek eerst te verdoven, kan ertoe leiden dat de teek door de schok toch nog gifstoffen in het bloed van de hond spuit.
Belangrijk bij het verwijderen is, dat ook de kop van de teek uit de huid loslaat, omdat anders de kans op ontstekingen groot is.
Verwijderde teken dient men te doden. Het wegspoelen via bijvoorbeeld het toilet heeft geen zin, omdat de teek deze zwemtocht kan overleven.
Herkennen
In het beginstadium ziet de teek eruit als een klein spinnetje. Zodra deze echter een gunstige plaats gevonden heeft, haakt hij zich met de kop vast in de huid en begint bloed te zuigen. Al vlug ziet men hem groeien en kan hij wel een centimeter groot worden. Zodra hij genoeg bloed binnen heeft gekregen, laat hij los en valt op de grond. Nadat het bloed verteerd is, begint de cyclus van voren af aan.
Teken laten zich niet alleen op de hond vallen vanuit de struiken, maar kunnen ook vanaf de grond omhoog springen. Teken reageren op lichaamswarmte en omdat de hond over het algemeen een hogere lichaamstemperatuur heeft dan de mens, is hij een gewillige prooi.